7 Aralık 2009 Pazartesi

Gökyüzü nasıl görünürdü?

Işıklardan uzak, temiz bir gökyüzü altında oturup o muhteşem manzarayı seyrederken hayallere dalmaktan kendimi alamam. Devasa evrendeki olağan bir galaksi içinde belki de sıradan bir gezegen üzerinden yıldızlara bakıyorum, iç çekiyorum ve şu soruyu sormaktan kendimi alamıyorum : "Acaba başka bir yerden gökyüzü nasıl görünürdü?"

Tabii bu başka yerden kastım Güneş Sisteminin dışında bir yer, zira Güneş sistemi içerisinde gökyüzündeki yıldızların görünür konumları ve yoğunlukları pek de farklı olmayacaktır. Örneğin bir arkadaşım saniyede yüzlerce kez dönen bir nötron yıldızının (pulsar) etrafında dolanan bir gezegenden gökyüzü nasıl görünür diye sormuştu. Düşünsenize, kutuplarından yüksek enerjili jetler saçan ve saniyede devasa hızlarda dönen bir cisim gökyüzünde nasıl bir görüntü oluştururdu. Tabii böyle bir nötron yıldızının çevresindeki ortamın manzaranın keyfini çıkarmak için oldukça "kaotik" olacağını unutmamak gerek ama sadece hayal kuruyoruz değil mi? Aşağıdaki görüntü bu konuda çizilmiş hayali bir resim. Böyle bir görüntü gerçekten etkileyici olurdu.

Bir pulsar etrafındaki bir dış-gezegen görüntüsü (Kaynak : Discovery)

Bir başka hayal ettiğim gökyüzü manzarası ise küresel bir küme ya da evrenin ilk zamanlarında görülen kompakt bir galakside oluşmuş bir gezegene ait. Aralarındaki ortalama mesafeler bir ışık yılından daha az yüzbinlerce yıldızın arasında gökyüzünde oluşan görüntü oldukça parlak olsa gerek. Geçen yıllarda Hubble'ın yayınladığı bir haberde böyle bir çizime yer verilmişti.

Bugünkü bildiğimiz galaksilerden çok çok daha küçük olan fakat aynı sayıda yıldıza ev sahipliği yapan kompakt bir galaksiden gökyüzü manzarası (Kaynak : HubbleSite)

Bir başka merak ettiğim görüntü ise yaklaşık 4 milyar yıl sonra gerçekleşeceği düşünülen Andromeda ve Samanyolu galaksilerinin etkileşerek birbirinin içinden geçeceği anda Dünya'dan görülecek gökyüzü görüntüsü. İki galaksinin kütle çekimi etkisiyle birbirine yaklaşırken ve birbirlerinin şeklini bozarken bizim gözleyebilecceğimiz görüntüyü hayal etmekte gerçekten zorlanıyorum. Bu muhteşem olayı göremeyecek olmamız ise işin en can sıkıcı tarafı...
Samanyolu galaksisi Andromeda galaksisi ile etkileşirken (Kaynak : STSCI)

Bu yazıya ilham veren asıl konu ise ,Orbiting Frog blogunda rastladığım, eğer Dünya'nın etrafında tıpkı Satürn'ünki gibi bir halka olsaydı bu nasıl görünürdü? Ekvator düzleminde konumlanmış bir halkanın Dünya'nın çeşitli yerlerinden nasıl görünebileceğine dair harika bir video hazırlamışlar. Videodan alınan aşağıdaki görüntüde Paris'te gökyüzünde doğudan batıya uzanan halkanın muhteşem görüntüsünü görüyorsunuz.

Açıklamalarla birlikte oluşturulmuş videoyu aşağıdan ya da burdaki bağlantıdan izleyebilirsiniz :



Sizin de bu şekilde hayal ettiğiniz bir gökyüzü görüntüsü var mı? Yorum kısmından cevaplarınızı bekliyorum!

4 yorum:

Cemal Şen dedi ki...

Etkileyici gözüküyor ama böyle bir halkanın varlığında gece gözlem yapmak oldukça zor olurdu. İyi yansıtıcı olmamasına rağmen Ay'ın dolunay evresinde yarattığı ışık kirliliğini düşünürsek, bu kadar geniş alana yayılan bir halka tamamen canımıza okurdu sanırım :P

Arif dedi ki...

Bu açıdan düşünmemiştim açıkçası :) Bu durumda oturup küçük bir analiz yaptığımda ilginç birkaç şeyle karşılaştım. Bir cismin yüzeyinin yansıtıcılığını tanımlayan "albedo" değerinin Satürn'ün halkaları için 0.2 ile 06 arasında değiştiği belirtilmiş. Yani halkalar üzerine gelen ışığın yüzde altmışına kadarını yansıtıyor. Bu değer Satürn'ün 0.42'lik albedosundan bile daha fazla. Ay'ın albedo değeri ise sadece 0.12.

Halkaların daha fazla yansıtılabilirliğe sahip olması aslında anlaşılabilir bir durum zira çoğu buzlardan oluşuyor.

Tabi burda geceleyin oluşturacağı "ışık kriliğini" etkileyen diğer faktor de gokyuzunde kapladığı alan. Boyle dusununce yazıdaki fotografa bakarak gokyuzunun geceleri pırıl pırıl olacağını çıkarabiliriz sanırım :)

Cemal Şen dedi ki...

Halka sanırım uzaktan seyredince daha güzel:)

Düşününce böyle bir halkanın varlığında dünyanın bambaşka bir yer olması gerekiyor. Böyle bir halka olsa astronomi ancak ekvator düzlemindeki yerlerde gelişirdi herhalde. Uzaya çıkmak da çok uzun zaman alabilirdi. Yön bulma konusunda yıldılar pek çok yerde kullanılamazdı ama halkanın görünür boyuna göre enlem belirlenebilir. İklim farklı olabilirdi. Yunan mitolojisi de olmazdı. Halka sayesinde ilginç tutulumlar da izleyebilirdik sanırım.

İnternette gezinirken bir başka seçenek daha karşıma çıktı. Gezegende değil de bir uyduda yaşamak:

http://www.bulutsu.org/ggg/?gun=060608

Arif dedi ki...

Halkanın özellikle biz gökyüzü meraklılarının hayatını oldukça etkileyeceği ortada :)

Satürn'ün uydularından görünüm konusunda çizilen birkaç çizime ben de rastlamıştım; bunlar da gerçekten çok etkileyiciler.

Yazıda belirtmedim ama bir de diğer yıldızların etrafında bulunan exoplanetlardan yörüngesi yıldızına çok çok yakın olan bir gezegenin yüzeyinden gökyüzü gündüzleyin ilginç görünse gerek. Yıldızın kendisi gökyüzünün yarısını falan kaplar herhalde...

Paylaş!

 

Copyright © 2010 Gök Günce | Blogger Templates by Splashy Templates | Free PSD Design by Amuki